تحلیل محیط خارجی و داخلی سازمان‌ها و شناسایی و ارزیابی عوامل استراتژیک چهارگانه – شامل فرصت‌ها و تهدیدات محیط خارجی و نقاط قوّت و ضعف داخلی سازمان‌ها – یکی از ارکان اساسی برنامه‌ریزی استراتژیک و نخستین گام جهت تدوین استراتژی‌ها می‌باشد
مقصود از «فرصت‌ها و تهدیدات خارجی»[1]، رویدادها و روندهای موجود در محیط خارجی سازمان است که می‌توانند در آینده به میزان زیادی به سازمان منفعت یا زیان برسانند. فرصت‌ها و تهدیدها، خارج از کنترل یک سازمان بوده و از این رو به عوامل خارجی یا برون‌سازمانی تعبیر می‌شوند(دیوید،1386).
از سویی دیگر «نقاط قوّت و ضعف داخلی»[2] در زمرۀ فعالیت‌های درون‌سازمانی و قابل کنترل قرار گرفته و ممکن است سازمان آن‌ها را به شکلی ضعیف و یا به نحوی مطلوب و ایده‌آل انجام داده و مدیریت نماید (همان منبع).
[1] External Factors: Opportunities and Threats
[2] Internal Factors: Strengths and Weaknesses
درمقاله پیوست مراحل ونتایج تحلیل محیط آمده است و زمینه پیش بینی محیط فراهم شده است.
